Jurgen kan wat. Jurgen is een high potential bij een groot adviesbureau en ik heb hem met een viertal collega’s getraind voor zijn volgende loopbaanstap: partner van het bureau. We werken aan hoe je optreedt met gezag op een persoonlijke manier. We spelen met hoe je rustig ruimte inneemt; een baas heeft immers geen haast. Ik heb een zwak voor Jurgen. Hij is eind dertig, slim, denkt zo snel dat de woorden uit zijn mond buitelen. En hoewel hij een indrukwekkend, lang, blond voorkomen heeft, geeft hij er duidelijk de voorkeur aan om onnadrukkelijk aanwezig te zijn. Het langzamer praten, pauzeren, de mensen kalm aankijken is moeilijk voor hem. Het ruim aan tafel zitten, rustig bewegen, een redenering opbouwen en niet afraffelen brengt hem in verlegenheid: hij wil maar niet geloven dat wij niet in slaap vallen bij zijn verhaal.

Aan het eind van de training presenteert elke deelnemer een verhaal voor de leiding van het bureau. De presentatie is geen sollicitatie, maar heeft wel invloed op je reputatie. Er staat dus wat op het spel. Zal het ze lukken om te laten zien wie ze zijn, waar ze voor gaan, hoe ze aansluiten bij wat er speelt in hun publiek? Ik ben vooral ook benieuwd naar de persoonlijkheden die er onder de druk van het moment tevoorschijn gaan komen.

Op het uur van zijn presentatie is Jurgen er niet. Als hij belt vanuit de auto dat hij er zo aan komt, zie ik in het gezelschap al hier en daar een wenkbrauw omhoog gaan. Er wordt niks over gezegd. Hij verknalt het pas als hij er is. Hij komt hijgend binnen, zijn overhemd iets uit de broek, schudt ons allen snel de hand en vraagt joviaal of we de tijd een beetje nuttig hebben kunnen doorbrengen. Hij pakt snel zijn spullen en als de voorzitter hem vraagt hoeveel extra tijd hij denkt nodig te hebben nu we later beginnen, wuift hij dat aanbod weg door te zeggen dat hij het wel inhaalt. Dat doet hij inderdaad: hij kort het verhaal in en jaagt ons er in korte tijd doorheen. Ik bijt mijn lippen stuk en houd mijn adem in.

De feedback is kort en meedogenloos: te snel, terloops, we voelen ons niet serieus genomen. En ook: je had aandacht kunnen besteden aan je late binnenkomst, je excuses aanbieden, ons vragen of dit ons programma ontregelt. Jurgen hoort alles beteuterd aan. Dan doet de voorzitter een voorstel: Wil je opnieuw binnen komen, ons in alle rust begroeten en een overzicht geven van je verhaal?’ Jurgen kijkt gereserveerd, het lijkt erop dat hij het liefste weg gaat schuilen in een klein, donker hol. Maar de voorzitter legt uit dat hij een hele andere Jurgen verwacht en zegt ook nog dat hij er naar uit ziet om deze te ontmoeten. Dit kan Jurgen niet weerstaan. De rug recht, het hoofd omhoog komt hij nog eens binnen.

Jurgen neemt de tijd en kijkt ons aan. Zonder glimlach. Hij adresseert ons allemaal als hij zegt ‘mijn excuses’. Zijn tassen zet hij kalm neer en hij geeft ons elk een hand met tijd voor oogcontact en begroeting. De stemming in het zaaltje slaat gelijk om, we ontspannen en kijken hem vol verwachting aan.

Op weg naar huis juich ik nog steeds van binnen. Wat moedig van hem om in dat gezelschap de kans te grijpen en het ‘over’ te doen! De druk is al hoog, wordt hoger door het te laat komen en nóg hoger door de feedback. En toch wist hij ergens in zijn lichaam de rust te vinden om anders binnen te komen, er te zijn en contact te leggen. Ja, Jurgen kan wat •

Gepubliceerd in ‘Management en Consulting’, februari 2011